Bugün, 28 Mart 2024 Perşembe

UZM.DR. MUSTAFA TORUN


SEPSİS VEYA KAN ZEHİRLENMESİ


Gazetemizdeki köşe yazımı SEPSİS VEYA TÜRKÇE ANLATIMI İLE KAN ZEHİRLENMESİ KONUSUNDA yazmaya çalışacağım. Bilindiği gibi 13 Eylül dünyada Sepsis günü olarak kabul edilmiştir..Konunun uzmanları dışında halkımızın fazla bilgi sahibi olduğunu düşünmediğim bu konuda bir yazı yazmak bu konuda bir uzman olarak hiçmi değilse okuyanları aydınlatmak boynumun borcudur. Bir kişide bile farkındalık oluşturursak ne mutlu bize...

Dünyada her yıl 30 milyondan fazla kişide gözlenen, 5.5-8 milyon kişinin kaybına neden olduğu tahmin edilen, görülme sıklığı her yıl %8-13 arasında artış gösteren, hastanelerde gerçekleşen her 2-3 ölümden birisinin kaynağı olduğu bildirilen SEPSİS, ülkemizin ve dünyanın çok önemli bir sağlık sorunudur.

2017 yılı başında konuyla ilgilenen uluslararası sivil toplum kuruluşları, Yaşayan Sepsis Kampanyası, Global Sepsis Dayanışması ve dünyadaki diğer ilgili kuruluş ve kişilerin katılımı ile Sepsis tanımlaması ve tedavisinde değişiklikler yapılmıştır.

26 Mayıs 2017 tarihinde Cenevre´de gerçekleşen Dünya Sağlık Asamblesinde alınan karar ile sepsis önemli hastalıklar listesine alınmış ve 13 Eylül Dünya Sepsis Günü olarak resmen kabul edilmiştir.

?Sepsis günümüzde de sık karşılaşılan ve ciddi ölüm ile sonuçlanan bir enfeksiyon hastalığı yan etksinin oluşturduğu tablodur.

?Yaşlı nüfus sayısında artış.

?Süregen(Kronik) hastalığı olan kişi sayısında artış.

?Çoklu anti mikrobiyal ilaçlara dirençli enfeksiyonlarda artış.

?Bağışıklık sistemi zayıflamış hasta sayısında artma.

?Ciddi ve riskli cerrahi girişimlerde artış.

SEPSİSTE KISACA SEMPTOM DEDİĞİMİZ BULGULAR NELERDİR ?

?Ateş (Vücut ısısı artışı >38.3 derece)

?Hipotermi (Vücut ısısı düşüşü <36 0C)

?Yüksek kalp atım hızı (>90/dk)

?Taşipne (solunum sayısı artışı > 20/dk)

?Bilinç durumunda değişiklik

?Ödem ya da pozitif sıvı balansı

?Hiperglisemi(kan şekeri artışı)

Halk arasında kan zehirlenmesi olarak bilinen " sepsis", Neredeyse kanser hastalığı ile yarışmakta, hatta bazı uzmanlara göre daha çok can kaybına yol açtığı belirtilmektedir.

Sepsisin bağışıklık sistemine etkisi nedir?.Sepsis´e karşı ne yapabiliriz? Nasıl tanı koyabiliriz?, diye aklımıza sorular gelebilir. , sepsis´in bağışıklık sistemine çok ciddi hasar verdiğini öncelikle belirtmek gerekir..Tabir caiz ise bağışıklık sistemi resmen çökmektedir.Kan zehirlenmesi olan sepsis´te yalın anlatımla bağışıklık sistemi aşırı çalıştığı bilinmektedir. Bağışıklık sistemi şaşırması da diyebiliriz. Çünkü normal şartlarda bir enfeksiyonla başa çıkabilen ve savaşabilen bağışıklık sistemi, SEPSİS durumunda bunu maalesef başaramamaktadır.Daha yoğun çalışmak durumda kalıp sonucunda tablo ağırlaşarak çoklu organ yetmezliğine kadar gidebilmektedir. Sepsis hastalığında ölüm oranları tüm teknik bilgilere rağmen hala yüksektir. Bazen vücudumuz var olan enfeksiyona karşı koyabilmesine karşılık, enfeksiyona neden olan bakterinin salgıladığı toksinin yani zehirli maddelerin kan dolaşımına karışmasını önleyememektedir. Bu da kan zehirlenmesinin öteki türü olan (kana zehirin karışması anlamında ) "Toksemiyi "oluşturmaktadır..

, ?Sepsis yerelmidir? diye sorarsanız Başlangıç yerel olup (Örneğin vüvuttaki bir yara veya bir organdaki enfeksiyon gibi), kontrol altına alınmazsa bütün bedene yayılabiliyor. Sepsise neden olan bakteri bedene çeşitli yollarla girebiliyor. Örneğin diş çekiminden sonra, açık bir yara ya da iç organlardaki bir enfeksiyon yoluyla bedene adım atabiliyor. Normal olarak akyuvarlar bakteriye karşı koyabilirler. Ama bakteriler akyuvarların direnme gücünü aşacak kadar çoğalmaları durumunda bedene hızla yayılma yetenekleri vardır. Sepsis veya septisemi belirtileri nedir hocam? diye sorarsanız hemen kısaca özetleyeyim. Ateş, genel durum bozukluğu,kanbasıncı düşmesi,uykuya meyil,şok hali,çoklu organ yetmezliklerine ait bulgular aklıma ilk gelen belirtilerdir.

İleri dönemlerde hastalar kaybedilebilir. Bu bulgulardan ateş ve bazı enfeksiyon göstergeleri yaşlı hastalarda ve/veya bağışıklık sistemi yetersiz olanlarda görülmeyebilir.Bu durumlarda tanı koymak zorlaşabilir.

Başka aklınıza gelen bulgular varmı? derseniz,biraz düşününce ?Sepsiste hastalar,  konuşmada güçlük, titreme veya yaygın kas ağrısı, idrar çıkaramama gibi sorunlarlada karşımıza gelebilir. Ciddi solunum sıkıntısı,  deride renk kaybı veya döküntüler gibi durumlarda olabilir ?Yine akılda kalsın diye tekrarlıyorum "Enfeksiyonla tetiklenen sepsis hastalığında esas sorun bağışıklık sistemine aşırı yükleme yapılmasıdır. Sepsis herhangi bir enfeksiyonla başlayabilir. Bir kesik veya böcek ısırığıyla bile. Normalde Bunlardan biri başımıza geldiğinde bağışıklık sisteminiz devreye girip enfeksiyonun yayılmasını önler ve onu yok eder. Fakat enfeksiyonun vücutta hızlıca yayılması durumunda, bağışıklık sistemi buna çok büyük bir tepki gösterince, bu tepki vücutta yıkıcı sorunlar yaratır. Septik şok, organ yetmezliği ve hatta ölüm gibi sonuçlara yol açabilir.?

YORUM VE ÖNERİ: Ülkemizdeki anlamsız ve kısır yetersiz siyaset gündemi bu sorunların akıllı tartışılmasını,halkın bilinçlenmesini önlemektedir. Bu önemli konuda(ANLAŞILSIN DİYE TIBBİ TERİMLERDEN OLABİLDİĞİNCE KAÇINIP BAZEN TEKRAR YAPTIM) bir şeyler verebildiysek amacımıza ulaşmış sayılırız...

FİNANS

Kira gelir beyanında son gün 1 Nisan

Türkiye genelinde yaklaşık 7 milyon mükellef, kira geliri elde etmenin vergi beyannamesini verme sürecinde son günlere yaklaşıyor. Kira geliri elde edenler için beyanname verme süresi 1 Nisan'da sona erecek.

GÜNDEM

Evlenmek için kredi alacak depremzede gençlerin eğitimi başladı

Adıyaman’da, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının deprem bölgesinde hayata geçirdiği ’Evlenecek Gençlerin Desteklenmesi’ projesi kapsamında krediden faydalanmak isteyen genç çiftlerin evlilik öncesi eğitimleri başladı.

BÖLGE HABERLERİ

Türkiye, Gazze’nin yaralarını sarıyor

Türkiye, Gazze’nin yaralarını sarıyor

ASAYİŞ

Merdivenlerden yuvarlanan işçi yaralandı

Adıyaman’da, çalıştığı iş yerinin merdivenlerinden yuvarlanan işçi yaralandı.