Bugün, 19 Mart 2024 Salı

Opr.Dr. Nehir SELÇUK


YÜRÜMEYİ ENGELLEYEN HASTALIK


Özellikle 50-60 yaşlarda yürürken bacaklarda aniden başlayan ağrı nedeniyle hareket etmeyi adeta engelliyor. Ağrı, dinlenince geçiyor. Hastalık ilerledikçe yürüme mesafesi kısalıyor. Tedavisi geç kalır hastalık ilerlerse kangrene dönüşebilen hastalığın adı; Periferk Arter Hastalığı (Atardamar Tıkanıklığı)
Periferik arter hastalığı erken dönemde diğer hastalıklarla karışabildiği için tanısı gecikebilmektedir. Doğru adresi bulana kadar hastalık ilerleyebilir.
Ben bu yazıda periferik arter hastalığını konuk almak istiyorum. Belirtileri nedir, nasıl anlaşılır, nelere dikkat etmemiz gerekir bahsetmeye başlayalım.

ATARDAMAR TIKANIKLIĞI (PERİFERİK ARTER HASTALIĞI) NEDİR?

/resimler/2019-1/4/1530004432381.jpgSıklıkla orta ve ileri yaş hastalarda görülen, yürümeyi engelleyen hastalıklar arasında yer alan atardamar tıkanıklığı (periferik arter hastalığı) nedir, belirtileri ve tedavi seçenekleri nelerdir?
Atardamar tıkanıklığı kol ve bacaklara kan taşıyan atardamarları tutan bir hastalık. Genelde damar kireçlenmesi, damar sertleşmesi sonucunda kol ve bacaklara giden atardamarların bir veya daha fazla bölgede daralması ve/veya tıkanması sonucu ortaya çıkıyor. Sinsi, yavaş ilerleyici özelliği olan bu hastalık belirtileri arasında en çok dikkat çeken yürümekle, özellikle yokuş yukarı tırmanırken bacaklarda oluşan ağrılardır. Tedavide gecikilirse ileri safhalarında uzuv kaybı gibi çok ciddi sonuçlara yol açabiliyor.

RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

Diyabet, sigara, hipertansiyon ve hiperkolesterolemi atardamar tıkanıklığının başta gelen risk faktörlerini oluşturuyor. Bayanlarda sigara içme oranının düşük olması ve östrojen koruyucu etkisi sayesinde erkeklere oranla daha az sıklıkta görülüyor. Ancak menopoz ve sonrasında östrojenin koruyucu etkisi ortadan kalktığı için bayanlarda da görülme sıklığı artıyor.. Bununla birlikte genetik faktörler, şişmanlık ve stres de hastalığın ortaya çıkmasında rol oynayan diğer etkenler arasında yer alıyor.

ŞİKAYETLER NASIL ORTAYA ÇIKAR

Yürümeye başlamakla birlikte bacaklardaki kasların kan ihtiyacı artıyor, ancak daralmış veya tam tıkanmış damarlar bu artan ihtiyacı karşılamakta yetersiz kalıyor. Bunun sonucunda yürüyüşün belli bir mesafesinden sonra darlığın ciddiyetine ve lokalizasyonuna göre bacaklarda veya kalçada ortaya çıkan ağrı nedeniyle adeta hareket edemez hale geliyor. Ağrı dinlenmekle geçiyor. Hastalık ilerledikçe yürüme mesafesi kısalıyor ve ağrı daha az mesafede belirmeye başlıyor. Hatta ağrı daha da ilerlediğinde birkaç adım atılmasına bile imkan vermeyecek şekilde şiddetlenebiliyor. İlerleyen safhalarda ayrıca hasta hiç yürümese bile ?dinlenme ağrısı´ olarak bilinen ağrı gelişmeye başlıyor.

GECİKMİŞ TEDAVİDE BİZİ NELER BEKLİYOR

Bacaklardaki ağrı dışında ayaklarda soğuma, ısınamama; bacak kıllarında dökülme atardamar tıkanıklığının diğer tipik belirtilerini oluşturuyor. Hastalığın ilerleyen aşamalarında bacaklarda küçük travmalara ortaya çıkan ve iyileşmeyen yaralar oluşmakta. Tanı ve tedavideki gecikme durumunda yara kangrene dönüşebiliyor ve uzuv kaybıyla sonuçlanabiliyor.

GÜNLÜK YAŞANTIDA NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİYOR

/resimler/2019-1/4/1530572246033.jpgTedavide ilk basamağı, hastanın atardamar tıkanıklığı yaşamasına sebep olan faktörlerin ortadan kaldırılması oluşturuyor. Kan şekeri ve yağ seviyelerinin normal sınırlarda tutulması, tansiyonun ideal değerlerde kalması ve sigara içilmemesi dikkat edilmesi gereken ilk kurallar. Özellikle kontrolsüz diyebete bağlı atardamar etkilenmesi ve sonucunda iyileşmeyen yaralar sık görüldüğü için altta yatan diyabet ve varsa hiperlipidemi tedavisi düzenlenmeli. Düzenli egzersiz ve fazla kiloların verilmesi önem taşıyor. Tüm bu önlemlere rağmen şikayetleri azalmayan hastalarda erken dönemde şikayetlerinin azalması içinkan sulandırıcı ve damar genişletici ilaçların kullanılması gerekebiliyor.

CERRAHİNİN TEDAVİDEKİ YERİ NEDİR

Daha ciddi şikayet yaratan, günlük hayatın devamına izin vermeyecek derecede ağrıya sebep olan ve bacaklarda iyileşmeyen yaraların açılmasıyla sonuçlanan atardamar tıkanıklıklarında ise ameliyatsız yöntemler (balonla damar genişletme ve stent takılması) ve cerrahi yöntemler gerekebiliyor. Başarılı bir cerrahi tedavi bacak ağrısı ve yürüme mesafesinde azalma gibi sorunların hemen tamamını çözüyor. Ancak cerrahi başarıyı, yapılan ameliyat kadar, hastanın ameliyat sonrasındaki hayat tarzı da etkiliyor.
Yürüme ile gelişen ağrınız var ise mutlaka bir kalp damar cerrahisi hekimine danışın.
Sağlıkla kalın...

GÜNDEM

Besni Devlet Hastanesi'nde 18 Mart şehitleri anıldı

esni Devlet Hastanesi'nde 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 109.yıldönümü anma programı düzenlendi.

GÜNDEM

Ulusal Ses Sanatçısı hemşerimiz Latif Doğan’ın Besni’de anne ve babası Ayşe-Seydi Vakkas Doğan adına yaptırdığı camii ibadete kapılarını açtı.

GÜNDEM

Besni'de Çanakkale Zaferinin 109. yılı kutlandı

18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi ve Şehitleri Anma günü programı kapsamında Besni'de etkinlik düzenlendi.

SİYASET

SÜMER: İYİ GÜNDE HERKES İYİDİR ÖNEMLİ OLAN ZOR GÜNÜNDE YANINDA OLANDIR

20 hafriyat firması İsmail Sümer’e desteğini açıkladı