Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde Adıyaman’ın Besni ilçesinde bulunan Üzümkent Sitesi de yıkıldı. Enkaz yığınına dönen sitede toplam 83 kişi yaşamını yitirdi ve 1 kişi yaralandı. Besni Cumhuriyet Başsavcılığı’nca Üzümkent Sitesi ile ilgili şüpheliler; Memet Nuri Tuğsuz, Şükrü İşitmen, Abdullah Çetin, Ahmet İşitmen, Battal Oral, Cuma Ali Türk, Hüseyin Güner, Mahmut Keremoğlu, Memet Subaşı hakkında “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma” suçundan hazırlanan iddianame, Adıyaman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi.
Bilirkişi raporu: ”Beton kalitesi düşük”
ANKA Haber Ajansı’nın ulaştığı iddianamede yer alan bilirkişi raporunda, “Soruşturma dosyasındaki belge ve bilgilerden söz konusu taşınmazların sahibinin S.S. Üzümkent Konut Yapı Kooperatifi ve Kooperatif yetkilisinin ise Şükrü İşitmen olduğu anlaşılmaktadır” ifadesi yer aldı. Üzümkent Sitesi’ne ait zemin etüt raporunun bulunmadığına dikkat çekilen raporda, “A-2 Blok enkazından alınan karotların en düşük silindir basınç dayanımı 11.24 MPa. A-1 Bloktan alınanlarınki ise 13.44 MPadır. Bu değerlerin her ikisi de 1997-ABYYHY’de belirtilen en düşük beton sınıfının (C16) karakteristik basınç dayanımını sağlamamaktadır. Ancak, karot adedinin ilgi standartta belirtilen karot sayısından az olması nedeniyle binadaki betonun dayanımı ile ilgili yapılan bu değerlendirmenin ihtiyatla karşılanması gerekmektedir. Bununla birlikte, yerindeki betonun kalitesinin düşük olabileceğine dair hem heyetimizin hem de keşfe katılan bilirkişilerin tespitleri de vardır” denildi.
Raporda, şu tespitler yer aldı:
”Blokların enkazından alınan çeliklerin: minimum akma sınırı bakımından ölçüt koşulunu sağladıkları, ancak, minimum kopma birim uzaması ve akma dayanımının karakteristik akma dayanımına oranı bakımından ölçüt koşulunu çoğunlukla sağlamadıkları tespit edilmiştir. Dosya kapsamındaki görüntülerin incelenmesinden binanın taşıyıcı elemanlarında kullanılmış olan donatılarda korozyon oluşmadığı belirlenmiştir. 15 Şubat 2023 tarihli Olay Yeri İnceleme ve Keşif Tutanağında her iki blokta da etriye sıklaştırması yapılmadığı, etriye kancalarının 90 derece olduğu ve çiroz bulunmadığı hususlarının tespit edildiği bilgileri yer almaktadır. Binada oluşan hasar şekli dikkate alındığında binanın sünek davranış sergilemeyerek yıkıldığı tarafımızdan tespit edilmiştir. Binanın bu şekilde hasar görmüş olması, kolon-kiriş birleşim bölgelerinin zayıflığı, donatı düzenlemesinin ve malzeme kalitesinin yetersiz oluşu ile ilişkilidir. Betonarme projeler ve hesap raporları soruşturma dosyasında yer almadığından projelerin uygunluğunun değerlendirilmesi ve yapısal analiz yapılması mümkün olmamıştır.”
Bilirkişi raporunda; yapım aşamasında görev alan statik fenni mesul ve müteahhit asli kusurlu, ilk ruhsata aykırı olarak yol kotu altındaki katı inşa etmeyen statik fenni mesul, müteahhit, yapı sahibi tali kusurlu tespit edildi. Betonarme proje müellifinin kusuru ise “betonarme projeler dosyada mevcut olmadığı” için tespit edilemedi.
Sanıklar “samimi beyanları” nedeniyle tahliye edilmiş!
Besni ilçesinde depremde yıkılan Üzümkent Sitesi’nin de aralarında bulunduğu 6 binanın müteahhitliğini üstlenen eski AK Parti Besni ilçe yönetim kurulu üyesi ve MÜSİAD üyesi Şükrü İşitmen, Mersin Emniyet Müdürlüğü ekipleri tarafından yakalanarak 13 Şubat 2023 tarihinde tutuklanmıştı. Besni Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 8 Mayıs 2024 tarihli talebi ile Besni Sulh Ceza Hâkimliği, şüpheliler Şükrü İşitmen ve Memet Nuri Tuğsuz’a, “samimi beyanı gözetilerek, şüpheli hakkında adli kontrol tedbirlerinin uygulanmasının yeterli olacağı kanaatine varılmakla, Besni Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebinin kabulü ile CMK’nın 109. maddesinde düzenlenen adli kontrol hükmünün uygulanmasına” karar verdi.
4 sanığın tutuklanması için başvuru yaptılar
ANKA Haber Ajansı’nın edindiği bilgiye göre; Üzümkent Sitesi’nde yakınlarını kaybeden vatandaşlar avukatı aracılığıyla, sanıklardan Memet Nuri Tuğsuz, Şükrü İşitmen, Abdullah Çetin ve Ahmet İşitmen’in tutuklanması için Adıyaman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvuruda bulundu.
”(Samimi beyanları) gerekçesiyle adli kontrol kararı verilmesi hukuka aykırıdır”
Sanıklardan Şükrü İşitmen ve Memet Nuri Tuğsuz’un alınan ifadelerine atıf yapılan dilekçede, şu ifadelere yer verildi:
“İşitmen ve Tuğsuz, gerçek dışı beyanlarda bulunarak 35 müştekinin ifadelerinin aksi yönünde beyanda bulunmalarına, 83 kişinin ölümüne sebep olmalarına karşın üzerilerine atılı suçlamalardan kurtulmaya yönelik varsayımsal ‘düşünüyorum, hatırlamıyorum, şirket kaşesi benden habersiz kullanılmıştır’ gibi hayatın olağan akışına ve mantığa aykırı beyanlarda bulunmuşsa da yaşanan tüm acılara rağmen Besni Sulh Ceza Hakimliği tarafından 2024/28 Sorgu sayılı kararı ile ‘… şüphelinin samimi beyanı gözetilerek, şüpheli hakkında adli kontrol tedbirlerinin uygulanmasının yeterli olacağı kanaatine varılmakla…’ şeklinde karar vermesi vicdani kanaat ilkesini yaralayan bir karar olup, 83 kişinin ölümüne sebep olan 4 bloktan A ve D 2 blok deprem anında saniyeler içinde tuzla buz olmuş diğer bloklar ise ağır hasar alarak kullanılamaz hale gelmiş olmasına rağmen sanıkların ‘samimi beyanları(!)’ gerekçesi ile haklarında adli kontrol kararı verilmesi hukuka aykırı olup ivedilikle sanıklar hakkında tutuklama kararı verilmesini talep etmekteyiz.
Sanıklar alınan ifadelerinde dava konusu sitenin müteahhidi olmadıklarını beyan ederek tüm sorumluluğu ölen inşaat mühendisi Aysun Eren’e yüklemeye çalışsalar da sanıkların ifadesi gerçeği yansıtmamakta, sanıkların söz konusu beyanlarına dayanarak adli kontrol kararı verilmesi ise ilgili kanun ve yönetmeliklere aykırılık teşkil etmektedir. Zira sanıklar, inşaat işinde olması nedeniyle çizilen proje ile yapılan yapı arasındaki farklılıkları anlayabileceği gibi her inşaat alanında olduğu gibi inşaat alanında inşaatta kullanılan demir, kum, çimento, beton vs. Gibi inşaat malzemeleri bulunmasına ve 5 katlı binada kullanıma uygun olup olmayacağı gerek malzeme kalitesinden gerek sıva aşamasında olsa da yapılan işçilikten anlaşılabilmesine rağmen sanıklar tarafından gösterilmesi gereken dikkat ve özen yükümlülüğü gösterilmek yerine inşaatın bir an önce tamamlanarak dairelerin teslim edilmesi için para kazanma arzusu ile kanuna aykırı işlemler yapmışlar, insan hayatını hiçe saymışlardır.”
”Sorumluların tutuklanmasını istiyorum”
Depremden 5 gün önce kaybettiği babası Şekip Önder’in cenazesine yurtdışından gelip depreme yakalanan kız kardeşleri Eylem Yıldız ve Fatma Önder Özşeker ile annesi Saadet Önder ve kuzeni Sibel Şahin’i kaybeden Tarık Önder, ANKA Haber Ajansı’na konuştu. Önder, “Bu sitede 4 canımı kaybettim. Müteahhitlerin tutuklanması için verdiğimiz dilekçenin üzerinden 30 günden fazla süre geçti ama hala bir sonuç yok. 83 kişinin ölümüne neden olanların bir an önce tutuklanmasını talep ediyorum. Adalet istiyorum” dedi.
