Nedir bu yeni tedavi?
Çin’de bir araştırma ekibi, hastanın kendi vücudundan alınan endoderm kök hücrelerini laboratuvarda insülin üreten pankreas adacık hücrelerine dönüştürdü.
Bu yeni hücreler, hasar görmüş pankreas dokusunun yerine geçerek vücudun yeniden doğal insülin üretmesine olanak tanıdı.
Deneyin detayları ve ilk hasta örneği
Tedavi edilen hasta, yaklaşık 25 yıldır Tip 2 diyabetliydi ve günlük çoklu insülin enjeksiyonu yapıyordu. Araştırmanın ardından adacık hücresi nakli yapıldı; nakilden haftalar sonra hastanın insülin ihtiyacı azaldı, zamanla tamamen ortadan kalktı. Araştırmacılar, pankreas adacık fonksiyonunun yeniden kazanıldığını ve kan şekeri kontrolünün kendi kendine sürdürülebildiğini bildiriyor.
Neden bu çağ atlaması olarak görülüyor?
Bugüne kadar Tip 2 diyabet tedavisi genellikle yaşam boyu ilaç/insülin tedavisi, diyet ve yaşam tarzı yönetimi ile kontrol altında tutuluyordu. Yeni yöntemde ise temelde hastalık “iyileştirilmeye” çalışılıyor — bu da tamamen farklı bir paradigma. Uzmanlar, eğer tedavi geniş çapta uygulanabilirse, diyabetin kronik yükünden kurtulmanın mümkün olabileceğini söylüyorlar.
Ama hâlâ dikkat edilmesi gerekenler var
Araştırma henüz tek bir vaka üzerinden yayınlandı. Uzun dönem güvenlik, çeşitli hasta gruplarında etkinlik, dokuların reddi, yan etkiler gibi konuların takip edilmesi gerekiyor. Ayrıca bu tedavi yönteminin masraflı ve teknik açıdan hassas olduğu da vurgulanıyor.
Uzmanlar — eğer sonraki klinik denemeler başarıyla tamamlanırsa — bu tip kök hücre tedavisinin önümüzdeki 5–10 yıl içinde yaygınlaşabileceğini öngörüyor. Ancak bu, tedaviye erişim, regülasyon, maliyet gibi birçok faktöre bağlı.
Diyabet sessizce ilerliyor: Uzmanlardan erken tanı çağrısı
Doç. Dr. Yüce: “Tip 1 ve Tip 2 diyabet artık çocukları da tehdit ediyor”
Diyabet Tedavisinde Çığır Açan Gelişmeler: Kök Hücreden Yapay Pankreasa
Kaynaklar
-
“Stem Cell Therapy Achieves First-Ever Cure for Type 2 Diabetes” — Shanghai araştırması Cells4Life
-
“İlk Kez Kök Hücrelerle Diyabet Tedavisi Yapıldı” — Bilim Teknik / TÜBİTAK yazısı Bilim Teknik
-
“Diyabeti tersine çeviren tedavi, insülin üreten hücreleri artırıyor” — Euronews Türkiye haberi euronews
-
“Dünyada ilk kez Çin’de diyabet hastası kök hücre tedavisi ile iyileştirildi” — 10Haber haber hattı 10haber