Nöbetçi Eczaneler
Japonya’da bir sinirbilimci, beyin tarama teknikleri ile yapay zekâyı birleştirerek insan zihnindeki düşünceleri yazıya dönüştürmeyi başardı.
Science Advances dergisinde yayımlanan araştırmanın yazarı Tomoyasu Horikawa, “düşünceleri anlamlı cümlelere çevirmek artık bir adım daha yakın” dedi.
Horikawa’nın geliştirdiği yöntem, beynin görsel bölgelerinde oluşan sinyalleri yapay zekâ aracılığıyla çözümleyip, zihinsel görüntüleri açıklayıcı metinlere dönüştürebiliyor.
Zihin Altyazısı: Beyindeki Veriler Yazıya Dönüşüyor
Horikawa’nın “zihin altyazısı” (mind subtitles) adını verdiği sistem, beynin bir görüntüye dair oluşturduğu nesne, mekân, eylem ve olay bilgilerini çözümleyerek bunları doğal dilde cümlelere çevirebiliyor.
Yani teknoloji yalnızca “ne” görüldüğünü değil, aynı zamanda bağlamı, ilişkileri ve duygusal anlamları da analiz ediyor.
Araştırma Nasıl Yapıldı?
Araştırma, NTT İletişim Bilimleri Laboratuvarları’nda yürütüldü.
Yaşları 22–37 arasında değişen altı Japon gönüllüye, ses içermeyen 2.180 kısa video izletildi. Bu videolar; nesneler, sahneler ve insan hareketleri gibi çeşitli içeriklerden oluşuyordu.
Katılımcıların beyin aktiviteleri özel tarayıcılarla kaydedildi ve bu veriler, “kod çözücü” olarak adlandırılan yapay zekâ modellerine öğretildi.
Eğitim sürecinin ardından sistem, katılımcıların yeni videolar izlerken veya hatırlarken oluşturdukları beyin sinyallerini analiz ederek, bunlara en uygun açıklama cümlelerini üretti.
Bu sayede, bir kişinin zihninde beliren görüntüler yapay zekâ tarafından anlaşılır metinlere dönüştürülebilir hale geldi.
Tıp Dünyasında Devrim Yaratabilir
Uzmanlara göre bu teknoloji, konuşma merkezleri hasar görmüş veya iletişim kurmakta zorlanan bireyler için büyük bir umut taşıyor.
Özellikle afazi, ALS ve otizm spektrumundaki bireyler için, düşüncelerin doğrudan metne dönüştürülmesi yeni bir iletişim yöntemi oluşturabilir.
Horikawa, “Bu sistemin gelecekte, insanların düşüncelerini daha doğal yollarla dışa vurabilmelerini sağlayacağına inanıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Bilim İnsanlarından Uyarı: Etik Boyut Önemli
Uzmanlar, bu tür teknolojilerin ilerlemesiyle birlikte zihin mahremiyeti ve etik sınırların da tartışılması gerektiğine dikkat çekiyor.
Yapay zekânın beyin verilerini okuma kapasitesinin artması, kişisel düşüncelerin gizliliği konusunda yeni hukuki ve etik çerçevelere ihtiyaç doğurabilir.
