.
Besni tarım ürünleri bakımında çeşitlilik arz eden zengin bir ilçemizdir. Kuzeyindeki Hevedi mıntıkasında ve Güneyindeki Kızıldağ'da geniş Fıstık bahçeleri vardır. Türkiye Antep fıstığı üretiminin %35'i Besni'de yetişir. Ancak ilçede sağlıklı pazarın olmaması fıstık üreticilerini mağdur etmektedir.
Keysun Ovası Çukurova gibi çok kıymetli tarıma elverişli ovadır. Burada sulu tarım sayesinde her çeşit ürün yetişir. Tavaş ve Çüvenek sularının yanı sıra son zamanlarda çıkarılan yer altı suları sayesinde Keysun ovasının tamamı sulanmaktadır.
Çomak ovası ve Beşyol ovasıda yine son zamanlarda çıkarılan yeraltı suları sayesinde çifçiler kuru tarımdan sulu tarıma geçerek bol ürün alınmaktadır. 2006 yılı itibariyle Besni bölgesinde toplam sulama amaçlı 900 adet yeraltı sondaj kuyusu mevcut.
Besni Tarım İlçe Müdürlüğü Fıstık zararlıları ile mücadele, hayvan sağlığı ve tarımla uğraşan çifçilerimize rehberlik hizmeti vermektedir. Besni çifçisi teknolojik gelişmeleri yakından takip etmekte ve yeniliklere açık bir düşünce yapısı vardır.
Yıllar önce DSİ tarafından etüd ve projesi yapılan Alişar ve Besni Barajı yapımı konusunda hiçbir gelişme olmamış, proje safhasında kaymıştır. Hatta Alişar barajı için alınan bir personel emekli olmuş, yerine alınanın ise neredeyse emekliliği dolmak üzeredir.
Göksu Nehri üzerinde kurulması düşünülen etüd ve projesi yapılan ancak bugüne kadar ödenek yetersizliğinden bir türlü inşatına başlanamayan Çataltepe Barajı bitirilmiş olsaydı, Araban ve Yavuzeli olarının yanı sıra Keysun, Çomak ovalarının tamamını ve Beşyol ovasının bir kısmını sulayacaktı.
Özellikle Ağdere üzerine kurulacak olan Besni Barajına dönemin milletvekili Arif Ağaoğlu’nun emeği çok geçmiş, ancak bugüne kadar sonuç alınamamıştır. Besni Barajı bütün Beşyol ovasını sulayacak, ayrıca Ağdere üzerinde bulunan küçük işletmelere de su verilecek idi.
Besni Barajı’nın özellikleri şöyle;
YERİ : Adıyaman-Gölbaşı karayolunun 16-21 km’leri
arasında yer almaktadır.
AMACI : Sulama
SU KAYNAKLARI : Ağdere
TOPRAK KAYNAKLARI : Yukarıburunçayır ve Güneykaş köyü arazileri
Yağış alanı : 100,49 km2
Yıllık ortalama su : 40,6 hm3/yıl
Tipi : Zonlu dolgu
Yüksekliği (talvegden) : 58 m
Yüksekliği (temelden) : 63 m
Maksimum su seviyesi : 775,5 m
Minimum su seviyesi : 746 m
Toplam göl hacmi : 29,4 hm3
Aktif hacim : 25,4 hm3
Gövde hacmi : 2 hm3
Dolusavak kapasitesi : 735 m3/s
Dip savak kapasitesi : 2,6 m3/s
Cazibe sulaması : 2 820 ha, (2 651) ha
Dip savak kapasitesi : 2,6 m3/s
Yetiştirilen pamuklar son zamanlarda sayıları bir hayli artan ve 2006 yılı itibariyle sayıları 14’ü bulan Çırçır’larda işlenmektedir.
Eskiden tarım ürünlerimiz arasında en önemli yeri tutan ve 7 yıl önce tarım ürünleri içinde %20’li bir paya sahipken %5’e kadar gerileyen bağcılık son 7 yıl içinde görev yapan kaymakamlar ve bu konuda güzel çalımalar yapan Tarım İlçe Müdürülüğü yok olan bağcılığı yeniden eski günlerine döndürmek için çaba harcayarak 2 milyon asma fidanının köylülerimiz tarafından dikilmesini sağlamışlardır. Çekirdekli kurutmalık yaş üzüm miktarı bu sayede 54 bin 254 tona yükselmiştir.
Aşağıdaki tablo Besni tarımı hakkında gerekli bilgiyi vermektedir,
Ürün Adı | Alan (da) | Verim (kg) | Üretim Miktarı (Ton) |
Buğday (Ekmeklik) | 164.633,70 | 450 | 74.085 |
Arpa | 115.802,20 | 500 | 57.901 |
Antep Fıstığı (Kırmızı Kabuklu) | 123.805,20 | 40 | 4.952 |
Pamuk | 75.691,50 | 400 | 30.277 |
Mercimek Kırmızı | 30.577,90 | 150 | 4.587 |
Mısır (Dane) | 19.431,10 | 1000 | 19.431 |
Üzüm Sofralık (Çekirdekli) | 18.084,50 | 3000 | 54.254 |
Tütün | 2.779,80 | 80 | 222 |
Üzüm Kurutmalık (Çekirdekli) | 1.591,20 | 140 | 223 |
Karpuz | 1.529,10 | 4000 | 6.116 |
Nohut | 1.240,30 | 125 | 155 |
Buğday (Makarnalık) | 1.016,90 | 500 | 508 |
Kavun | 686,1 | 2300 | 1.578 |
Susam | 472,6 | 50 | 24 |
Badem | 216,1 | 1250 | 270 |
Domates | 206,9 | 3500 | 724 |
Çeltik | 190,8 | 350 | 67 |
Biber (Dolmalık) | 146,9 | 2250 | 331 |
Kayısı | 112,6 | 3000 | 338 |
Zeytin | 109,6 | 1350 | 148 |
Kiraz | 89,5 | 1800 | 161 |
Mısır (Silaj) | 82,6 | 6000 | 496 |
Elma (Diğer) | 73,8 | 2500 | 185 |
Ceviz | 71,8 | 1020 | 73 |
Kabak (Sakız) | 59,8 | 2000 | 120 |
Trabzon Hurması | 59,1 | 2500 | 148 |
Erik | 51,3 | 3500 | 180 |
Nar | 46,8 | 3250 | 152 |
Üzüm (Şaraplık) | 43,9 | 5000 | 220 |
Hıyar | 32,8 | 3500 | 115 |
Biber (Sirvi, çaliston) | 29,1 | 2500 | 73 |
Patlıcan | 22,8 | 3000 | 68 |
Soğan (Kuru) | 19,3 | 1500 | 29 |
Yonca (Yaş) | 16,5 | 9000 | 149 |
İncir | 7,5 | 1500 | 11 |
Soğan (taze) | 3,8 | 1850 | 7 |
Dut (Yaş) | 3,3 | 1050 | 3 |
Armut | 2,9 | 2500 | 7 |
|
|
|
Kaynak: Azimşehir Besni Kitabı - Şekip ÖNDER